COĞRAFYA
Bütün bilimler çalışmalarında insan mutluluğunu amaç edinir.Coğrafya bilimi dünyayı tanıyarak amacına ulaşmayı yöntem olarak seçmiştir.Coğrafya dünyanın geçmişini bilir,şimdiki durumunu öğrenir ve geleceği için tahmin yapmaya çalışır.Bunu yaparken de dünyanın özelliklerini ve insan faaliyetlerini dikkate alır.
HAVA VE İNSAN:
İnsan havanın durumuna göre kendine özgü tedbirler alır.
TAŞ VE İNSAN:
Taş ilk çağlardan beri çeşitli amaçlarla kullanılır.(silah,heykel,mesken,mabet yapımı bazen de yakacak olarak)
TOPRAK VE İNSAN:
Toprak kayaçların ayrışması sonucu oluşur.Besin kaynaklarının çoğu toprak üzerinde yetiştirilir.İçinde organik ve inorganik maddeler bulunur.
YERŞEKİLLERİ VE İNSAN:
Yer şekilleri yeryüzündeki kabarıklıklar,çukurlar ve düzlüklerdir.İnsanlar yer şekillerinden fazlasıyla yaralanır.Örneğin düzlük ve alçak yerlere evler yaparlar.Yükseltiler bol yağış aldığı için adeta su depolarıdır ve bu sularda çeşitli sporlar yaparlar.
SU VE İNSAN:
Su doğanın en önemli bir unsurudur.Su doğada 3 halde bulunur.İnsanlar suyu çeşitli amaçlarda kullanırlar.
BİTKİ VE İNSAN:
Bitkiler doğal bitkiler ve kültür bitkileri olarak ikiye ayrılır.Her iki grupta insanlar için çok önemlidir.Örneğin;besin maddesi,ilaç hammaddesi,yakıt,kağıt hammaddesi, vb.
HAYVAN VE İNSAN:
Hayvanlar insanlar için çok önemlidir.İnsanlar hayvanların etinden,sütünden,derisinden faydalanırlar.
1
DOĞA HANGİ ORTAMLARDAN OLUŞUR?
*Biyosfer:
-Hayvanların doğması ve ölmesi
-Bitkilerin yetişmesi ve ölmesi
-Hayvanların birbirini yemesi
-İnsanların hayvanlardan/bitkilerden yararlanması
-İnsanların bitki/hayvan türlerini azaltması/yok etmesi
-Orman yangınları
-Orman tahripleri
-Hayvan/bitki genlerinin değiştirilmesi
*Litosfer:
-Taşların oluşması
-Tabakaların oluşması
-Yeryüzü şekillerinin oluşması
-Erozyon/deprem/heyelan/volkanizma
-Toprakların oluşması
*Hidrosfer:
-Su dolaşımı/dalga/deniz akıntısı/gelgit/tsunami/sel/su baskını
-Akarsulardaki/yer altındaki suların hareketi
-Kar erimesi
-Suyun donması/buharlaşması
-Buzul erimesi
-Çığ
-Aysberglerin hareketi ve erimesi
-Deniz göl ve akarsuların buz tutması
*Atmosfer:
-Genel hava dolaşımı
-Güneşlenme/bulutlanma/sıcaklık değişimi/nem değişimi/yağış/rüzgar/şimşek/yıldırım
HARİTALAR HANGİ YÖNTEMLERLE ÇİZİLİR?
*Tarama yöntemi:
Bu yöntem, yeryüzünü eğim doğrultusunda çizilen çizgilerle ifade etme yöntemidir.Yer şekilleri hakkında ön fikir veren tarama tekniği günümüzde kullanılmamaktadır.
*Eş yükselti eğrisi(İzohips) Yöntemi:
Aynı yükseltiye sahip noktaların birleştirilmesiyle elde edilen eş yükselti eğrilerinin kullanıldığı yöntemdir.Eğrilerin sık ya da seyrek oluşu ana yer şekilleri hakkında genel hatlarıyla bilgi verir.
*Renklendirme Yöntemi:
Bu yöntem eş yükselti eğrileriyle çizilmiş haritalar üzerinde kullanılır.Belirli yükseklik basamakları, belirli renklerle gösterlir.Alçak yerler yeşilin tonlarıyla gösterilir.
*Gölgeleme Yöntemi:
Işığın belirli bir açıyla yeryüzüne düştüğü varsayılarak uygulanan yöntemlerdir.Bu yöntem,tek başına fikir verici değildir.
*Kabartma Yöntemi:
Bu yöntem,yeryüzü şekillerinin üç boyutlu olarak gösterilmesi amacıyla gösterilir.
HARİTALARDAN YARARLANMA:
*Büyük Ölçekli Haritalar:
1/20.000 -1/200.000 ölçekli haritalardır.
*Orta Ölçekli Haritalar:
1/200.000 -1/500.000 ölçekli haritalardır.
*Küçük Ölçekli Haritalar
1/500.000’den daha küçük ölçekli haritalardır.
BİLGİLER:
1) Dünya üzerinde sadece dönenceler arasına(yengeç ve oğlak arasına) güneş ışınları dik gelir.
2) 360 meridyen vardır.
3) Bir noktanın başlangıç meridyenine olan uzaklığının açı cinsinden değerine (derece,dakika,saniye) boylam denir.
4) Paraleller arası uzaklık 111 km’dir.
36®DM 45®DM BİLGİ:Komşu iki yükseltinin yükseltisi aynıdır.
42®KP
36®KP
İki tepe arasında kalan kısma boyun denir.
DİNİMİK GEZENENİMİZ: